ဒုတိယအကြိမ် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် တတိယပုံမှန်အစည်းအဝေးသို့ တင်သွင်းသည့် တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဆိုင်ရာ ကော်မတီ၏ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုအစီရင်ခံစာ
ဒုတိယအကြိမ်အစီရင်ခံစာများရက်စွဲ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်
နိဒါန်း
၁။ ဒုတိယအကြိမ် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်သည် တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၃၊ ၂၀၁၃ ခုနှစ် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်ဆိုင်ရာနည်းဥပဒေ ၆၂(က)အရ အပ်နှင်းထားသော လုပ်ပိုင်ခွင့်ကိုကျင့်သုံး၍ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဆိုင်ရာကော်မတီကို အဖွဲ့ဝင်(၉)ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ပါသည်။ ကော်မတီသည်ဖွဲ့စည်းမှုပါလုပ်ငန်းတာဝန်များအရလည်းကောင်း၊ လွှတ်တော်၏ တာဝန်ပေးအပ်ချက်အရလည်းကောင်း၊ ပြည်သူများ၏တင်ပြချက်အရလည်းကောင်း လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ယခုအစီရင်ခံစာတွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လမှ စက်တင်ဘာလ အတွင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သော ကော်မတီ၏လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများအား လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်း သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။
ရည်ရွယ်ချက်
၂။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်၊ အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဆိုင်ရာကော်မတီ၏ အစီရင်ခံစာပါ သုံးသပ်ချက်၊ အကြံပြုတင်ပြချက်များအတိုင်း အောင်မြင်အောင် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။
လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ချက်များ
၃။ ကော်မတီသည် (၆.၉.၂၀၁၆)ရက်နေ့ နံနက်(၀၉၀၀)နာရီအချိန် ပွင့်ဖြူမြို့၊ အမှတ်(၄) ချည်မျှင်နှင့် အထည်စက်ရုံသို့ သွားရောက်ပြီး လုပ်ငန်းခွင်အခြေအနေများကို လေ့လာခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့လေ့လာရာတွင် စက်ရုံမှူး၊ စက်ရုံမှတာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များနှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ရာ ၎င်းတို့၏တင်ပြချက် များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည် –
(က) စက်ရုံလုပ်ငန်း အရှုံးပေါ်နေကြောင်း၊
( ခ ) စက်ကိရိယာများ ခေတ်မမီကြောင်း၊
( ဂ ) စျေးကွက်ဝင် ကုန်ပစ္စည်းများ မထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်း၊
(ဃ) စက်ရုံကို ပြင်ပကုမ္ပဏီဖြစ်သော ယွန်းဝတီကျော်နှင့် ဆက်စပ်လုပ်ကိုင်ရန်
အလားအလာရှိကြောင်း၊
( င ) ၎င်းစက်ရုံအောက်ရှိ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း မြို့နယ်များ၌ ဝါကြိတ်စက်ရုံများ ရပ်နားထားရကြောင်း။
၄။ ကော်မတီအနေဖြင့် အမှတ်(၄) ချည်မျှင်နှင့် အထည်စက်ရုံရှိ အလုပ်သမားများနှင့် ဆက်လက်တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ ၎င်းစက်ရုံတွင် အရာရှိအဆင့်(၁၈)ဦး၊ အမြဲတမ်းဝန်ထမ်း(၁၉၇)ဦး၊ နေ့စားဝန်ထမ်း(၉၀၁)ဦး ရှိပါသည်။ အရာရှိမဟုတ်သောဝန်ထမ်းများ၏ တင်ပြချက်များမှာ –
၂
(က) ဝန်ထမ်းနားနေဆောင်ရှိသော်လည်း နားနေဆောင်အဖြစ် အသုံးမပြုရဘဲ အရာရှိ များ၏ ကား များသာ ထားရှိသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း၊
( ခ ) လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း အလင်းရောင်လုံလောက်မှုမရှိသောကြောင့် အန္တရာယ်ကျရောက် နိုင်ကြောင်း၊
( ဂ ) စက်ရုံအတွင်း လေဝင်လေထွက် ညံ့ဖျင်းကြောင်း၊
(ဃ) ညဆိုင်းတာဝန်ကျအလုပ်သမားများအတွက် စက်ရုံဝင်းအတွင်းလမ်းမီးများမရှိကြောင်း၊
( င ) လုပ်ငန်းချိန်အတွင်း သောက်သုံးရေ လုံလောက်စွာမရရှိကြောင်း၊
( စ ) စက်ရုံအတွင်း ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်းများအားနည်းကြောင်း၊
(ဆ) စက်ရုံအလုပ်သမားများ အသွားအပြန်အသုံးပြုသော ဖယ်ရီကားများမှာ အဆင့်မမီ ကြောင်း၊
( ဇ ) ချွတ်ဆေးများအသုံးပြုရသော စက်ရုံတွင် လုပ်ငန်းခွင်နေရာများ၌ အလုပ်သမား များအား အန္တရာယ်ကာကွယ်နိုင်သော အနေအထား စီစဉ်ပေးမှုမရှိကြောင်း၊
(ဈ) အမှတ်(၄)ချည်မျှင်နှင့် အထည်စက်ရုံ၌ အလုပ်သမားသမဂ္ဂဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်း နေကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
၅။ ဆက်လက်၍ ကော်မတီသည် (၆.၉.၂၀၁၆)ရက်နေ့ ညနေ(၃)နာရီတွင် စလေဓာတ်မြေသြဇာ စက်ရုံသို့ ရောက်ရှိပြီး စက်ရုံအစည်းအဝေးခန်းမ၌ စက်ရုံမှူးနှင့် တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များ၊ အမြဲတမ်း ဝန်ထမ်းများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့တွေ့ဆုံရာတွင် စက်ရုံမှူးမှ အောက်ပါအတိုင်း တင်ပြခဲ့ ပါသည် –
(က) စက်ရုံမှာ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်မှစတင်၍ အရှုံးပေါ်ပေါက်ခဲ့ကြောင်း၊
( ခ ) ဖွဲ့စည်းပုံအရ ဝန်ထမ်း(၆၁၇)ဦးခန့်အပ်ရန်ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိတွင်ဝန်ထမ်း အင်အား(၅၈၂)ဦးသာရှိကြောင်း၊
( ဂ ) စက်ရုံတွင် အသုံးပြုနေသောစက်များမှာ သက်တမ်းကျော်လွန်နေပြီး ထုတ်လုပ်နိုင်မှု ကျဆင်းကာ စွမ်းအင်သုံးစွဲမှု ရှိသင့်သည်ထက် ပိုမိုများပြားနေကြောင်း၊
(ဃ) ပုဂ္ဂလိကအားလွှဲပြောင်းရန် သို့မဟုတ် ဖက်စပ်လုပ်ကိုင်ရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
၆။ ကော်မတီသည် စက်ရုံနေ့စားအလုပ်သမားများနှင့်ဆက်လက်တွေ့ဆုံရာ၌အလုပ်သမားများမှ ပွင့်လင်းစွာတွေ့ဆုံရန် အခက်အခဲဖြစ်သောကြောင့် ၎င်းတို့၏ တောင်းဆိုချက်အရ စက်ရုံအနီးရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင်တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့တွေ့ဆုံရာ၌ အလုပ်သမားများ၏တင်ပြချက်များမှာ –
(က) ၂၀၀၆ ခုနှစ်၊ မတ်လမှစတင်၍ တစ်နေ့(၈)နာရီကို (၅၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရကြောင်း၊
( ခ ) ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ကျပ်(၁၁၀၀)ထိ ထပ်မံတိုးမြှင့်ပေးခဲ့ကြောင်း၊
( ဂ ) အနည်းဆုံးအခကြေးငွေသတ်မှတ်ချက်အရ ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့ မှစ၍ တစ်နေ့လျှင် အလုပ်ချိန်(၈)နာရီ လုပ်အားခ တစ်ဦးလျှင် (၃၆၀၀)ကျပ် ပေးရမည်ဟု သတ်မှတ်ထားသော်လည်း မရရှိကြောင်း၊
(ဃ) ၂၃.၁၂.၂၀၁၅ ရက်နေ့မှစတင်၍ အိတ်ပါးချုပ်လုပ်ငန်းဝန်ထမ်း (၂၄)ဦးကို တစ်ဆိုင်းလျှင် (၁၂)ဦးဖြင့် လုပ်ကိုင်စေပြီး တစ်ဆိုင်းဆင်း၊ တစ်ဆိုင်းနားပေးရသဖြင့် စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲများဖြစ်ပေါ်နေရကြောင်း၊
( င ) လုပ်အားခများကို အချိန်မှန်မှန် ထုတ်ပေးမှုမရှိကြောင်း၊
( စ ) ယနေ့အချိန်ထိ လုပ်အားခ (၁၁၀၀)ကျပ်သာရရှိကြောင်း။
၇။ ဆက်လက်၍ ကော်မတီသည် (၇.၉.၂၀၁၆)ရက်နေ့တွင် ပခုက္ကူမြို့၊ အမှတ်(၁၁) အထည် စက်ရုံသို့သွားရောက်ပြီး စက်ရုံမှ မန်နေဂျာနှင့် စက်ရုံဝန်ထမ်း၊ စက်ရုံအလုပ်သမားများနှင့် စက်ရုံ စားသောက်ဆောင်တွင်တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့တွေ့ဆုံရာ၌ စက်ရုံမန်နေဂျာ၏ တင်ပြမှုများမှာ-
(က) စက်ရုံသည် ပုဂ္ဂလိကသို့ အပြီးငှားရမ်းထားကြောင်း၊
( ခ ) ဝန်ထမ်းအင်အားမှာ ကုမ္ပဏီခန့်ထား(၅၁၄)ဦး၊ အစိုးရခန့်(၃၁၇)ဦးရှိပြီး ကုမ္ပဏီမှ ဝန်ထမ်းလစာပေးချေနေရကြောင်းတင်ပြမှုအပေါ်အလုပ်သမားများမှတင်ပြဆွေးနွေး ရာတွင်-
(၁) အစိုးရခန့်ဝန်ထမ်းများထဲတွင် နေ့စားဝန်ထမ်းများရှိနေကြောင်း၊
(၂) နေ့စားဝန်ထမ်းများက အမြဲတမ်းဝန်ထမ်းများအဖြစ် ခန့်ထားရန်ဆန္ဒပြုကြ ကြောင်း၊
(၃) ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းနှင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများအကြား အလုပ်သမားအခွင့်အရေး များ ကွဲပြားခြားနားမှု အနည်းငယ်ရှိနေကြောင်းကို တင်ပြကြပါသည်။
၈။ ထို့နောက် ယင်းနေ့(၃)နာရီအချိန်တွင် အမှတ်(၅)ချည်မျှင်နှင့်အထည်စက်ရုံသို့သွားရောက်ပြီး စက်ရုံမှူးနှင့် တာဝန်ရှိဝန်ထမ်းများအား တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ စက်ရုံမှူး၏ တင်ပြချက်များမှာ –
(က) စက်ရုံမှာအရှုံးပေါ်နေကြောင်း၊
( ခ ) စျေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှုမရှိကြောင်း၊
( ဂ ) စက်ကရိယာများ ခေတ်မှီမှုမရှိကြောင်း၊
(ဃ) အလုပ်သမားအင်အားများစွာ အသုံးပြုရကြောင်း၊
( င ) စွမ်းအင်လွန်ကဲစွာသုံးစွဲရကြောင်းများ တင်ပြဆွေးနွေးပါသည်။ ၎င်းနောက် စက်ရုံ အလုပ်သမားများက ဆွေးနွေးတင်ပြကြရာတွင် –
(၁) စက်ရုံတွင် လုပ်ငန်းခွင် အနေထားများ ညံ့ဖျင်းကြောင်း၊
(၂) အလင်းရောင်မလုံလောက်ကြောင်း၊
(၃) သန့်စင်ခန်းများညံ့ဖျင်းကြောင်း၊
(၄) ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ရန်အတွက် ဆရာဝန်မရှိကြောင်း၊
(၅) သောက်ရေမလုံလောက်ကြောင်း၊
(၆) စက်ရုံတွင် လုပ်ငန်းချိန်တွင် အပူချိန်မြင့်မားနေစဉ် လေအေးပေးစက် အသုံးပြုခွင့် မရခြင်းကြောင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုကို ဆိုးဝါးစွာ ခံစားရကြောင်း၊
(၇) နေ့စားအလုပ်သမားများ ဆိုင်းပြည့်မဆင်းရခြင်းအတွက် ဝင်ငွေမှာ တစ်လလျှင်(၇၀၀၀၀) ကျပ်နှင့် (၈၀၀၀၀)ကျပ်သာရရှိကြောင်း၊
(၈) ဆေးခွင့်တင်လျှင် လူမှုဖူလုံရေးငွေ ရရှိရန်ကြန့်ကြာကြောင်း၊
(၉) လုံလောက်သော အကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ ဌာနတစ်ခုမှတစ်ခုသို့ ပြောင်းရွှေ့ တာဝန်ပေးခံရကြောင်း၊
(၁၀) အလုပ်သမားများ၏ လုပ်သက်၊ တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စက်ရုံ တာဝန်ရှိသူများမှ စာချုပ်စာတမ်းဥပဒေအရမဟုတ်သော ခံဝန်ချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခိုင်းကြောင်း စသည်တို့ကို တင်ပြခဲ့ကြပါသည်။
၉။ ဆက်လက်၍ ပခုက္ကူဆိပ်ကမ်း ကုန်တင်ကုန်ချကော်မတီရုံးသို့ သွားရောက်လေ့လာရာတွင် မူလကုန်တင်ကုန်ချအဖွဲ့နှင့် ရွှေကူအလုပ်သမားအဖွဲ့ဟူ၍ နှစ်ဖွဲ့ကွဲပြားမှုရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိရ ပါသည်။ ၎င်းတွေ့ရှိချက်အပေါ် စိစစ်သုံးသပ်ရာတွင် –
( က ) ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ ပြည်တွင်းကုန်တင်ကုန်ချဥပဒေနှင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ် အလုပ်သမား အဖွဲ့အစည်းဥပဒေတို့အရ ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းသင့်ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်၊
( ခ ) ပခုက္ကူမြို့၏ အဓိကထွက်ကုန်ဖြစ်သည့် ကြက်သွန်ပွဲရုံတန်းများတွင် လုပ်သားများကို သတ်မှတ်ထားသော ကုန်ချိန်ထက်ကျော်လွန်၍ ထမ်းပိုးတင်ချစေခိုင်းခြင်းများ ရှိကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
စိစစ်တွေ့ရှိချက်အပေါ် သုံးသပ်ချက်
၁၀။ ပွင့်ဖြူမြို့၊ အမှတ်(၄) ချည်မျှင်နှင့် အထည်စက်ရုံနှင့် ပခုက္ကူမြို့၊ အမှတ်(၅) စက်ရုံရှိ ဝန်ထမ်းများ တွေ့ကြုံနေရသောအခက်အခဲများမှာ တူညီနေကြောင်းတွေ့ရပါသည်။ စက်ရုံလုပ်ငန်း အရှုံးပေါ်နေသဖြင့် အလုပ်သမားများ၏အခွင့်အရေးဆုံးရှုံးနေရသည်မှာမဖြစ်သင့်ပါ။ စက်ရုံလုပ်ငန်း အရှုံးအမြတ်ကို စီမံခန့်ခွဲရန်မှာ နိုင်ငံပိုင်စက်ရုံများဖြစ်နေသေးသဖြင့် နိုင်ငံတော်၏တာဝန်သာဖြစ်ပြီး အလုပ်သမားများ၏ လုပ်ငန်းခွင်အခွင့်အရေး၊ အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများကို သီးခြား စဉ်းစားသင့်ပါသည်။ ပုဂ္ဂလိကသို့ လွှဲပြောင်းငှားရမ်းထားသော ပခုက္ကူမြို့၊ အမှတ်(၁၁)စက်ရုံ လုပ်ငန်းခွင်အခြေအနေမှာ အသင့်အတင့်ကောင်းမွန်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
၁၁။ နေ့စားအလုပ်သမားများသည် အမြဲတမ်းဝန်ထမ်းဖြစ်ရန် မျှော်လင့်လျက်ရှိကြောင်း တွေ့ရှိရ ပါသည်။ နေ့စားဝန်ထမ်းများတွင်လုပ်သက်(၂)နှစ်မှ (၁၀)နှစ်ကျော်ရှိသည့် ဝန်ထမ်းများအား တွေ့ရပြီး အချို့မှာ ဘွဲ့ရပြီးသူများနှင့် မဟာဘွဲ့အထိ ပြီးမြောက်သူများပင် ပါရှိကြောင်းတွေ့ရှိရ ပါသည်။ ၎င်းတို့၏ ဝန်ထမ်းတည်မြဲရေးကိစ္စကိုလည်း အလေးအနက်စဉ်းစားသင့်ပါသည်။
၁၂။ စလေဓါတ်မြေသြဇာစက်ရုံရှိ နေ့စားအလုပ်သမားများမှာ နိုင်ငံတော်က သတ်မှတ်ပြဌာန်း ထားသော အနည်းဆုံးလုပ်ခလစာကိုပင် ယနေ့ထိ မရရှိကြပေ။ စလေစက်ရုံမှနေ့စားအလုပ်သမားကို ပုတ်ပြတ်လုပ်သားအဖြစ်ငှားရမ်းကြောင်း၊ဖြေရှင်းချက်သည် ဥပဒေနှင့်မညီကြောင်း တွေ့ရှိရ ပါသည်။ ၂၀၁၁ အလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်းဥပဒေပုဒ်မ၂(က)၊၂၀၁၂ အလုပ်သမားရေးရာအငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၈(က)၊ ၂၀၁၂ လူမှုဖူလုံရေးဥပဒေပုဒ်မ ၂(က)ပါ အလုပ်သမားဟူသော အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်များအရ အလုပ်သမားအဖြစ်သတ်မှတ်နိုင်သဖြင့် အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာကို ရရှိသင့်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
အကြံပြုချက်
၁၃။ အလုပ်သမားများ၏ လွတ်လပ်သော သမဂ္ဂများဖွဲ့စည်းရေးကို အားပေးသင့်ပါသည်။ အလုပ်သမားများကိုယ်တိုင် အလုပ်သမားအခွင့်အရေးနှင့်ဥပဒေပြဌာန်းချက်များကို နားလည်အောင် မျှဝေဆောင်ရွက်ပေးရပါမည်။ နိုင်ငံပိုင်စက်ရုံများကို ပုဂ္ဂလိကပိုင်အဖြစ်သို့ လွှဲပြောင်းပေးရန်မှာ လိုအပ်ချက်ဖြစ်သော်လည်း ထိုသို့လွှဲပြောင်းရာတွင် အလုပ်သမားများ၏ရပိုင်ခွင့်နှင့် အခြေခံအခွင့် အရေးများမထိခိုက်စေဘဲ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ဒေသတွင်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့်အတူ ဒေသခံများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးကိုလည်း ဦးတည်ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
နိဂုံး
၁၄။ ဤအစီရင်ခံစာကိုအလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဆိုင်ရာ ကော်မတီသည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေ ၆၆ နှင့်အညီ လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌမှတစ်ဆင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်သို့ အစီရင်ခံတင်သွင်းအပ်ပါသည်။
ဥက္ကဋ္ဌ
အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့်
ပြည်သူ့အင်အားဆိုင်ရာကော်မတီ
မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်